Posts

Asa kongur og vit

/in /by

Asa kongur í Juda var ein maður, sum hevði og enn hevur nógv at læra okkum. Hann var ikki tað, sum vit kunnu kalla eitt gott fyridømi, men ofta læra vit mest av teimum ringu fyridømunum. Vit læra, hvussu vit ikki skulu gera.

Minnist ein eingilskmann tala í Betesda um Asa. Sera góð tala, og eg skrivaði mær niður nøkur brot úr taluni. Hugsaði at luta tey saman við nøkrum tankum um Asa kong.

Hugsaði eisini at luta tvey vers, sum eru knýtt at søgu Asa. Tá ið eg á sinni gekk á bíbliuskúla, skuldu vit læra eitt vers uttanat hvønn dag. Hesi bæði versini um Asa sita eftir. Fyrst Asa og brotini og so Asa og versini.

Asa og brotini

Eingilskmaðurin, sum eg nevndi, var John Dyer, ein vinmaður hjá Zachariasi Zachariassen, sála. Eg haldi, at teir høvdu gingið á bíbliuskúla saman í Onglandi. Áhugavert, hvussu nógvir floksfelagar hjá Zachariasi komu til Føroyar at vitja. Eg havi ongantíð boðið nøkrum vinmanni, sum eg gekk í skúla saman við í Amerika, heim at vitja. Havi nokk ikki torað, havi verið bangin fyri, at teir fóru at fortelja søgur um tíðina á skúlanum. 🙂

So til brotini og viðmerkingarnar:

  • John Dyer: Mín trupulleiki lagdur við føtur Hansara, er Hansara høvi at gera nakað stórt.

2. Krøn. 14.9-15.19: Etiporaraherurin leggur á Juda, og teir eru tríggjar ferðir so nógvir sum Asa og hansara menn. Asa nýtir trupulleikan til at geva Harranum høvi at gera nakað stórt. Hann rópar á Harran, og Hann svarar við at vinna Asa ein stórsigur.

  • John Dyer: Einki herðir hjørtu okkara meira enn viðgongd.

2. Krøn. 16.1-12: Nøkur ár eftir bardagan móti etioparum kemur Baesa kongur í Ísrael móti Juda. Asa, sum hevði notið viðgongd í fleiri ár, velur hesa ferð ikki at venda sær til Harran, men sendir í staðin silvur og gull til kongin í Damaskus saman við bøn um hjálp. Hesa ferð er tað kongurin í Damaskus og ikki Harrin, sum bjargar. Ein profetur kemur og átalar Asa, men Asa er vorðin harðhjartaður. Heldur enn at lurta gerst hann óður og setur profetin í stokkhúsið (16.10). Seinni gerst hann sjúkur í fótunum. Tað stendur (16.12), at „sjúka hansara versnaði í hvørjum; men heldur ikki í sjúkdómi sínum søkti hann HARRAN, nei, hann fór til læknarnar“. Hann var vorðin grótharður – ov nógv viðgongd.

  • John Dyer: Asa varð grivin í grøv, sum hann hevði høgt sær sjálvum.

2. Krøn. 16.14 sigur: „Teir jarðaðu hann í grøv, sum hann hevði latið høgga sær út …“ Vit hugsa sjálvandi her um yvirførda týdningin. Vit høgga okkum út okkara egnu grøv. Tað eru vit sjálv, sum gera av, hvar vit enda. Álvarsamt.

Asa og versini

Eg mann neyvan hava verið serliga glaður, tá ið vit skuldu læra hesi bæði versini uttanat, tey eru jú bæði í so long, og so skuldi eg læra tey uttanat á enskum. Dugi ikki longur at endurgeva tey orðarætt, men minnist innihaldið – og tað er tað, sum telur. Tað fyrra versið, 14.11, sigur um HARRAN, at Hann hjálpir teimum, sum líta á Hann. Seinna versið, 16.9, sigur um HARRAN, at Hann leitar runt alla jørðina eftir fólki, sum vilja loyva Honum at vísa styrki Sína á teimum.

  • „Tá rópti Asa til HARRAN Gud sín og segði: „HARRI! Hjá Tær er ikki munur á at hjálpa honum, ið nógva megi hevur, og honum, ið onga hevur. Hjálp okkum, HARRI Gud okkara! Tí á Teg styðja vit okkum, og í navni Tínum eru vit farnir móti hesi mannfjøld. HARRI! Tú ert Gud okkara – lat ikki menniskja standa seg móti Tær!“ (2. Krøn. 14.11)
  • „Tí eygu HARRANS skoða um alla jørðina, og Hann letur síggjast, at Hann er sterkur í at hjálpa teimum, sum heilhjartað eru við Honum. Í hesum hevur tú borið teg at sum dári; tí skalt tú hereftir altíð hava bardaga ímóti tær!“ (2. Krøn. 16.9)

– Tað verður spennandi einaferð at møta Asa og kunna takka honum fyri lærdómarnar, sum hann læt eftir seg. Kanska hann fer at spyrja okkum, um vit gjørdu somu feilirnar sum hann, ella um vit lærdu av honum ikki at gera teir. Keðiligt, um svarið verður jánkasligt.

Skrivað hevur Jógvan Júst Rasmussen

Skattir og sápubløðrur

/in /by

Í kendu skaldsøgu síni Skattaoyggin sigur Robert Louis Stevenson frá um fjaldan skatt, goymdan á fjarskotnari oyggj. Tað er nakað spennandi og veruleikafjart við slíkum søgum.

Filipsoyggjarnar eru kjokkfullar av slíkum søgum, ikki minst Balabac. Oyggin hevur gjøgnum øldirnar verið vitjað av muslimskum sjórænarum, kinesarum, indarum og seinni evropearum: spaniólum, eingilskmonnum, hollendarum og ivaleyst øðrum við. Undir seinna heimsbardaga vóru tað japanarar og seinni amerikanarar, sum gjørdu seg galdandi. Alt íkast til spennandi søgur um goymdar skattir. Og har hevur verið nógv leitað gjøgnum árini, bæði av fólki á staðnum og fólki aðrastaðni frá. Kaldi veruleikin er tó, at eingin hevur nakrantíð funnið nakað, og neyvan fer nakar nakrantíð at finna nakað.

Minnist einaferð, at ein maður kom so alspentur og vísti mær eina sera sjáldsama mynt, sum hann hevði funnið onkustaðni. Hendan mundi vera nógv verd, spennandi um fleiri vórðu funnar. Peningurin var bronsulittur og hevði eitt hol í miðjuni. Eg mátti siga spenta manninum, at hatta var ein donsk 20 króna, og tað var bara fólk úr einum húsi á oynni, sum kundi hava mist hana, og tað var í nýggjari tíð. Altíð keðiligt at skula skuffa fólk.

Tað munna vera fá okkara, sum høvdu funnið uppá at tikið spaka í hond og farið at leita eftir fjaldum skattum. Vit vita, at tað hevði verið bæði býtt og skeivt. Og tó halda vit tað ikki vera so býtt at lata seg verða rivnan við, tá ið tað kemur til at gera beint ímóti tí, sum Skriftin sigur, og savna okkum skattir á jørðini (Matt.6.19), „har mølur og rustur eta, og tjóvar bróta inn og stjala!“ Vit vita, at Skriftin er full av áminningum og dømum, um hvussu skeivt hatta er, men onkursvegna gloyma vit tað.

Eg hoyrdi einaferð eina talu um Prædikaran, har talarin segði, at afturvendandi orðið í bókini, fáfongd, kann eisini merkja sápubløðrur. Syrgiligt at hugsa sær, hvussu ofta vit, sum vita betur, oyðsla tíð og orku upp á at renna eftir sápubløðrum.

Skriftin er full av søgum um evnið. Fyrsta Mósebók fortelur um Lot, sum valdi sær Jordanslættan – tað er økið nær Sodoma og Gomorra (1.Mós. 13.11-12). Alt ein stór sápubløðra. Hinvegin fortelur Onnur Mósebók okkum um skilagóða Móses. Her var ein maður, sum valdi ikki at spilla lívið upp á sápubløðrur. Hebrearabrævið 11.26 sigur:

„Hann roknaði vanæru Kristusar at vera størri ríkidømi enn skattir Egyptalands – tí hann hugdi fram móti lønini.“

Josva sigur frá um Akan (Josva 7.1), at hann tók av tí bannlýsta. Her var ein sápubløðra, sum ikki bara brast, men sum eisini gjørdi enda á bæði Akani og allari familjuni.

Dómarabókin sigur frá, hvussu ein so góður maður sum Gideon tók og breiddi út kappa sín, so fólkið kundi fylla hann við góðsi av tí, tey høvdu fingið, tá ið tey vunnu á midjanitum. Dómararnir 8.27 sigur:

„Av hesum læt Gideon gera lívkyrtil … og hann varð Gideon og húsi hansara snerra.“

Meira enn bara ein sápubløðra, ein snerra. Vit kenna øll mong slík dømir, og ikka bara úr Skriftini, men eisini okkara egna lívi.

Aftur til Balabac. Mong á oynni høvdu skálkin við, hví vit vóru komin hagar. Tey høvdu ilt við at trúgva, at vit vóru komin allan hendan langa vegin bara at fortelja teimum um Gud. Har mátti okkurt annað liggja aftan fyri. Kanska ikki so løgið, at mong hildu, at tað mátti hava okkurt við fjaldar skattir at gera. Sjálvandi, tað hevði tað eisini, men tað vóru bara ikki teir skattirnir, sum tey hugsaðu um.

Jú, har vóru nógvar ymiskar meiningar um, hví vit vóru komin. Ein dagin segði onkur við meg, at hann var komin til ta niðurstøðu, at vit vóru har, tí at vit vóru við í eini skipan, har vit fyri nøkur ár á Balabac fingu eina stóra eftirløn. Og aftur hevði hann lutvíst rætt. Øll trúgvandi eru partur av eini skipan, har eftirlønin kann gerast rættiliga stór. Vit tæna jú Honum, sum segði:

„Savnið tykkum skattir í Himli, har hvørki mølur ella rustur etur, og tjóvar ikki bróta inn og stjala!“ Er hatta ikki nógvar ferðir betri enn at ganga og renna eftir sápubløðrum?

Skrivað hevur Jógvan Júst Rasmussen

Harrin er hirði mín!

/in /by

Her vit búgva í Klaksvík, hava vit gott útsýni yvir á Háfjall. Sum navnið sigur, so er hetta eitt høgt fjall. Úr kamarsvindeyganum eygleiði eg ofta hetta fjallið. Serliga um morgnarnar, áðrenn dagurin byrjar.

Niðan móti tindinum er fjallið knortlut og grýtut. Tað er merkt av skriðum og omanlopum. Her er lítil og eingin gróður. Á ongan hátt er fjallið innbjóðandi – ikki fyri meg. Vit síggja skuggasíðuna, og tað dapra umhvarvið í fjallinum bjóðar ljósinum av, sjálvt ein hásummardag við bláum himli.

Hiðani frá skuggasíðuni síggi eg fyri mær ein brattan, tungan, knortlutan túr við klintring og vanda í hvørjum nýggjum fótafeti.

Fjallið er eitt í eini røð av fjøllum. Tað dregur nógvan mjørka til sín. Ofta liggur ein tungur mjørkaflóki yvir tindinum og skuggar fyri sólini.

Tá ið tað mót heysti gerst kaldari í veðrinum, er hesin tindurin ein av teim fyrstu at verða hvíttklæddur. Og so frostið, djúpar kavafannir og stormarnir um veturin. Dugi ikki at ímynda mær nakað verri.

Men …

Hyggja vit gjølla og leita og skimast, síggja vit ein djúpgrønan blett mitt millum tveir stórar hamrar langt uppi. Mitt í brattlendinum, mitt í skriðunum, harða myrka grótinum, hevur ein grøn fløta gjørt eitt ból til leitandi seyðin.

Og hetta fekk meg at grunda á Sálm 23:

„HARRIN er hirði mín; mær fattast einki.
Hann letur meg liggja á grønum eingjum, leiðir meg at hvíldarvøtnum;
Hann lívgar sál mína, Hann leiðir meg eftir røttum leiðum – fyri navns Síns skuld.
Um eg so skal ganga í dali deyðaskuggans, óttist eg einki ilt; tí Tú ert við mær, …“

Ert tú mitt í eini melduródn? Ert tú vilstur millum grót og omanlop? Í mjørkanum? Ert tú fastur í brattlendinum og veit tær ongan veg. Hótta vandar? Kennir tú einsemi, vónloysi og skilnað? Gongur tú í kulda á skuggasíðu lívsins?

Finn beiti, lat Hann leiða teg til grasgrøna blettin. Finn trygdina, hvíldina og føðina hjá Hirðanum.

Alt vit uppliva á okkara leið, tá ið sjúka, skilnaður hóttir, tá ið grundvøllurin ristist, tá ið vit vænta skriðurnar, tá kunnu vit finna nýggja styrki og hvíld á grasgrønum fløtum.

Legg merki til, hvussu nógvar náttúrulýsingar vit brúka í dagligdegnum sum myndatalu. Ei undur í. Ikki bara tað, at vit eru umgird av náttúru, men eisini tí, at náttúran ber boð um handaverk Guds. Hon vitnar um Hann, hon talar um Hann.

Rómbrævið 1,20 ger tað greitt fyri okkum, at vit hava „onga avsakan“, t.v.s. onga umbering fyri ikki at tilbiðja Gud.

Gudloysingar siga, at eingin Gud er. Teir hyggja rundan um seg og finna ongan gud. Men tað er myrkt í hjørtum teirra, og hjartað er afturlatið, tí teir vilja ikki síggja Gud. Hetta er syrgiligt, einki er syrgiligari enn hetta. Og stoltleiki lívsins leiðir til undirgang og fortaping.

Men gott er at liva í lívd hins Hægsta (Sálmur 91,1) og at kunna siga: Tú ert hjálpari mín í lívi og deyða. Og deyðin er ikki deyði, bert ein skuggi í dalinum. Og deyðin er vinningur, og deyðin er størri enn lívið, tí deyðin leiðir okkum inn til lívið.

Skrivað hevur Maria Mørkøre

Góður angi

/in /by

Men Gudi veri tøkk, sum í Kristusi altíð leiðir okkum fram til sigur og á hvørjum staði letur góða anga kunnskapar Síns opinberast við okkum!

(2. Kor. 2, 14)

Høvundurin Rita Snowden sigur frá eini vitjan í lítlari bygd í Dover í Ongland. Sum hon ein seinnapart sat uttanfyri eina kaffistovu og neyt ein temunn, gjørdist hon varug við ein góðan anga í luftini. Hon spurdi tænaran, hvaðani hesin angi kom, og hann greiddi henni frá, at hann kom frá fólkunum, ið gingu framvið. Flestu bygdarfólkini starvaðust á einum virki, ið framleiddi luktilsi. Sum tey gingu heim eftir loknan arbeiðsdag, bóru tey luktin, ið hekk í klæðunum, við sær út á gøtuna.

Hetta er ein vøkur mynd av tí kristna lívinum. Paulus sigur, at vit eru góði angi Kristusar, og henda anga bera vit við okkum, hvar vit fara (2. Kor. 2,15). Paulus nýtir myndina um ein kong, sum kemur aftur úr bardaga. Hermenninir og fangarnir, ið ganga aftan á honum, geva anga av veitslulag í luftina og kunngera stórleika kongsins (v. 14).

Vit spreiða anga Kristusar á tveir mátar. Í fyrsta lagi gjøgnum orð okkara við at fortelja øðrum um tann Eina, ið er undurfullur, og í øðrum lagi ígjøgnum lív okkara: við at liva í kærleika (Ef. 5. 1-2). Meðan tað helst eru tey, ið ikki fara at fagna guddómiliga anganum, ið hongur í okkum, fer hann tó at geva lív til mong.

Rita Snowden legði til merkis ein anga og fór at leita eftir, hvaðani hann kom. Sum vit fylgja Jesusi, fer góði angi Kristusar at hanga í okkum, og vit fara at bera hann út á gøturnar ígjøgnum talu og verk okkara.

Harri Jesus gev okkum at bera og spreiða Tína dýrd til tey, ið vit liva saman við heima, í grannalagi og á arbeiðsplássi.

Vit eru angi Kristusar til onnur.

Týtt úr enskum Eyðun Elttør

Fagnað, góðtikin og enntá nógv betri!

/in /by

Fyri meira enn 40 árum síðani fór eg á bíbliuskúla í Amerika. Tað merkti millum annað, at eg fór at læra um Bíbliuna á enskum. Nógv av tí, eg hoyrdi og las, segði mær einki – alt ov fremmant – men okkurt gjørdist mær sprelllivandi. Minnist, tá ið eg hoyrdi onkran endurgeva Efesus 1:6, at vit eru fagnað í hinum elskaða. Enska umsetingin segði, at vit eru “accepted in the beloved”. Vit eru góðtikin í hinum elskaða! Hatta hevði eg ongantíð hugsað um fyrr, at Gud hevur góðtikið okkum. Tað liggur jú til okkum at leingjast eftir at kenna okkum góðtikin. Sambært Efesus 1:6 eru vit góðtikin – og ikki bara av hvørjum sum helst, men av Gudi sjálvum. Hatta er ein sannleiki, sum ein kann sóla sær í.

Vit nýttu bara King James umsetingina á bíbliuskúlanum. Tað var ikki tí, at tey hildu, at hon var tann einasta rætta umsetingin. Orsøkin var, at tá í tíðini – og hetta er jú meira enn 40 ár síðani – var tað mest sum lóg í flestu samkomum og kristnum skúlum í Amerika, at tá ið tú vart á møti ella í skúlastovu, skuldi tú halda teg til King James umsetingina.

Seinni fór eg at nýta nýggjari umsetingar – nógv lættari at lesa – men tá ið eg kom til Efesus 1:6 í hesum nýggjaru umsetingunum, legði eg til merkis, at tær umsettu tað ikki sum King James. Í staðin fyri at siga, at vit eru góðtikin, søgdu tær – og eg endurgevi alt versið: „Dýrd náði Sínari til prís, sum Hann frítt hevur givið okkum í hinum elskaða.“ Skuffandi, helt eg, mær dámdi so væl, soleiðis sum tað stóð í King James.

Eg fór at kanna, hvussu tað stóð á frummálinum, og sá, at hugtakið, sum nýggjaru umsetingarnar umseta ‚frítt givið‘, og King James umsetur „góðtikið“, er sagnorðsformurin av orðinum náði. Umseta vit versið bókstavliga, er tað: „Dýrd náði Sínari til prís, sum Hann náðaði okkum við í hinum elskaða.“ Onkur heldur kanska, jamen, so skal tað bara umsetast soleiðis. Tað ber ikki til, í hvussu so er ikki, tá ið tú skalt umseta tað til føroyskt. Hugsa um tað. Á føroyskum merkir tað at náða ella vísa náði, at tú vísir samkenslu ímóti onkrum, sum er sekur, at tú linkar dómin, sum viðkomandi hevur uppiborið, ella bara letur hann falla burtur. Hatta er als ikki tað, sum liggur í grikska orðinum. Har er týdningurin ikki, at vit eru spard fyri tað, sum vit hava uppiborið, men at okkum er givið tað, sum vit als ikki hava uppiborið. Síggja tit munin?

Jú, tað er beint, sum gomlu umsetingarnar søgdu. Vit eru góðtikin ella fagnað, sum tað stendur hjá Victor, men tað liggur nógv meira í hasum enn bara tað. Gud hevur tikið okkum til Sín, góðtikið okkum og rætt og slætt díkt okkum undir við óuppibornum signingum.

Og so er tað eisini eitt annað. Vit menniskju hava lyndi til at góðtaka tey, sum vit halda vera í lagi, og ikki at góðtaka tey, sum vit ikki halda vera í lagi. Soleiðis er Gud ikki. Eingin okkara var í lagi, men kortini tók Hann okkum til Sín og díkti okkum undir við náði yvir náði – alt óuppiborið. Hann ger tað ikki grundað á, hvørji vit eru, men grundað á, hvør Hann er. Hann ger tað alt náðidýrd Síni til prís.

 ————

Eg byrjaði við at siga frá, hvussu máliskan „góðtók“ greip meg, tá ið eg lærdi at lesa Bíbliuna á enskum. Lat meg enda við at fortelja eitt sindur um, tá ið vit umsettu síðsta partin av Efesus 1:6 til Molbog, har tað stendur „í hinum elskaða“. Á filipinsku málunum ber ikki til at nýta hugtakið „í“ á sama hátt, sum vit kunna nýta tað. Vit kundu ikki siga, at vit eru „í hinum elskaða“, vit máttu siga, at „vit eru knýtt at hinum elskaða“. Mær dámar hatta so væl. Grundin, at vit eru díkt undir við Guds signingum, er, at vit eru knýtt at hinum elskaða, at vit eru eitt við Hann. Knýtt at hinum elskaða eru vit nú Guds elskaðu – góðtikin, fagnað, díkt undir við øllum andaligum signingum.

Efesusbrævið 1:6, gott vers! Og vit hava bara hugt at einum parti av versinum.

Skrivað hevur Jógvan Júst Rasmussen

Bíbliulestrarvika

/in , /by

Nú er aftur bíbliulestrarvika á skránni

Frá sunnudegnum 26. juli til leygardagin 1. august fara vit at heita á samkomuna at lesa evangeliið eftir Markus frá kapittul 8, 31 til kapittul 9, 50.

Setið tíð av hvønn dag í vikuni at lesa tekstin, og biðið Heilaga Andan tala til tykkara gjøgnum hann. Samtali eisini við onnur trúgvandi um tað, tit fáa burtur úr tekstinum.

Vit enda vikuna komandi sunnukvøld 2. august kl.18.00 við samkomumøti í Betesda. Møtið verður eisini stroymt beinleiðis umvegis heimasíðuna hjá Betesda. Sigið endiliga teimum frá, ið eru uttanlanda, og teimum, sum ikki fáa verið við.

Vit biðja, at Heilagi Andin skal lata„orð Kristusar búgva ríkliga millum okkara, so vit í øllum vísdómi læra og áminna hvønn annan við sálmum, lovsongum og andaligum vísum og syngja yndisliga í hjørtum okkara fyri Gudi!”

Harrin signi tykkum øll.

Jesus, miskunna mær!

/in /by

Í Lukas 17 lesa vit um ein mann, sum var illa sjúkur. Hann hevði spitalsku, sum var ein ólekjandi sjúka. Sjúkan er óivað byrjað við, at maðurin hevur fingið knútar ella útbrot á húðina. Fyri at fáa staðfest, um tað var spitalska – ella vónandi okkurt minni álvarsamt – er hann farin til prestin at verða sýnaður. Presturin, sum tá var serfrøðingur á økinum, hevur so sýnað hann og givið honum tey tungu boðini, at tað var spitalska (3. Mós. 13:2).

Hetta hevði við sær, at hann skuldi vera skildur frá sínum kæru, kanska restina av lívinum. Lógin segði jú, at fyri at hann ikki skuldi smitta fleiri, mátti hann ikki koma í samband við nakran annan, og tí mátti hann flyta út frá familjuni og út um bygdina (3. Mós. 13:45-46). Tá ið fólk so nærkaðust, skuldi hann rópa og ávara tey um ikki at koma ov nær. Tað var ein vónleys støða fyri mannin.

Ein dagin broyttist tó alt! – Jesus kom framvið.

Maðurin var saman við 9 øðrum spitalskum monnum uttan fyri bygdina. Teir mundu hava hoyrt um Jesus og trúð. Vit lesa, at tá ið Jesus var á ferð og gekk fram við, har teir vóru, stóðu teir langt burtur og róptu hart (Luk. 17:13):

„Jesus, meistari, miskunna okkum!“

Jesus var ikki seinur at svara. Hann bað teir allar 10 fara til prestarnar at verða sýnaðar, og á veg hagar vórðu teir grøddir.

Vit kunnu bara ímynda okkum løtuna, tá ið hesir menn, sum vóru so sjúkir, og sum vóru settir til síðis, fingu at vita, at teir vóru frískir og kundu fara heim til familjuna aftur. Á tann gleði! Tað hevur verið fantastiskt hjá teimum hendan dagin at hava fingið eitt nýtt lív.

Eftir at teir 10 menninir vóru grøddir, lesa vit, at bert tann eini fór aftur til Jesus. Maðurin fall niður fyri føtur Jesusar og takkaði Honum (Luk. 17:15-19).

Vit hava so ómetaliga nógv at takka fyri! Latið okkum takka Gudi, skapara heimsins, fyri at Hann elskar okkum og altíð er til reiðar at svara okkum, tá ið vit venda okkum til Hansara. Spurningurin er, um vit eru eins og tann eini maðurin ella sum hinir 9, og um vit minnast til at takka Gudi fyri alt, vit hava fingið frá Honum.

Spitalska er ein mynd upp á lívið uttan Gud, sum er einsligt og vónleyst. Men á sama hátt sum teir spitalsku á vegnum kunnu vit rópa á Gud: „Miskunna mær!“ Og Hann er eins skjótur at svara. Gud ynskir at hoyra okkum kalla á Hann. Uttan mun til, hvussu vit hava tað, kunnu eisini vit rópa til Gud, og Hann svarar við tað sama.

Ger tú tað sama! Um tú ikki hevur biðið Gud komið inn í títt lív, vend tær so til Hann og bið Hann koma inn í títt lív. Hann vil svara tær.

Skrivað hevur Maria á Lakjuni Simonsen

Tríggjar kvinnur

/in /by

Marta var tann raska. Tann, sum sá, hvat skuldi gerast, og gjørdi tað. Í Lukas 10.40 stríddist hon og gjørdi sær nógvan ómak fyri Harranum, og í Jóhannes 12.2 var tað hon, sum kokkaðist, tá ið tey gjørdu Harranum máltíð.

Tað er satt, at bæði hon og Maria høvdu hug at átala Jesus, at Hann ikki var har, tá ið beiggi teirra doyði (Jóh. 11.21, 32). Munurin var tó, at hjá Martu var átalan flættað saman við eini sterkari trúarvissu um uppreisnina. Og tá ið Jesus segði við hana (Jóh. 11.25-26):

„Eg eri uppreisnin og lívið, tann, ið trýr á Meg, skal liva, um hann so doyr.
Og hvør tann, ið livir og trýr á Meg, skal í allar ævir ikki doyggja.“

Og so spurdi hana: „Trýrt tú hesum?“ svaraði hon beinanvegin (v. 27):
„Ja, Harri, eg trúgvi, at Tú ert Kristus, Sonur Guds, Hann, sum skal koma í heimin!“

Og við hasari trúarvissuni fór hon og segði við Mariu, systur sína (v. 28):
„Meistarin er her og vil finna teg!“

Tað var gott skil í Martu.

***

Maria var øðrvísi. Hon setti seg bara at lurta, meðan Marta stríddist og strevaðist. Sjálvandi, vit vita, hvussu tað endaði, men vit skilja Martu so ómetaliga væl.

Og í Jóhannes 12:

Meðan Marta kokkast, kemur Maria og (kanska uttan at hugsa um, hvussu dýr salvan var), oyðslaði hon eina heila ársløn burtur eftir eini lítlari løtu. Nú giti eg, og tað skulu vit vera varin við at gera. Men hvat í allari víðu verð hevur Marta hugsað? Eg kundi gitt mær til, at hon var nakað glað, tá ið Judas talaði at. Tað hevði eg í hvussu so er verið. Kanska Marta segði við Judas, uttan nakað ljóð, bara við vørrunum: „Takk Judas, tað er fyri neyðini, at onkur torir at tala at.“

Hetta eru sjálvandi bara gitingar, kanska skeivar gitingar. Men hvussu er og ikki, mong okkara høvdu 100% tikið undir við átaluni frá Judasi og hinum lærisveinunum. Vit høvdu hildið tað verið skeivt at oyðsla pengar soleiðis.

Og so var tað, tá ið Lazarus doyði.

Heldur enn at gera sum Marta og flætta átaluna saman við eina trúarjáttan, so fór hon bara at gráta. Hví kundi hon ikki vera meira sum Marta og seta orð á vissuna, sum Orð Guds gav henni? Soleiðis hugsa mong okkara, men ikki Harrin. Tað var gráturin hjá Mariu og ikki trúarjáttanin hjá Martu, sum rørdi hjartastreingir Jesusar (Jóh. 11.33-35). Tað var hon, sum valt hevði hin góða lutin (Luk. 10.42), og tað var hon, sum tá ið hini hildu hana vera oyðsluta, salvaði Jesus til jarðarferð Hansara (Jóh. 12.7). Hon skilti, tað hini ikki skiltu.

***

Og so er tað einkjan, sum legði alt, ið hon átti, í tempulkistuna (Luk. 21.1-4).

Søgan, um tað, sum hon gjørdi, er ímillum tvær hendingar, har Jesus kolldømir teir leiðandi (Luk. 20.45-47) og templið (Luk. 21.5-36). Mitt ímillum hesar báðar kolldømingarnar kemur hon og leggur alla ogn sína í eina kistu, so menn, sum Jesus júst hevur kolldømt, kunna nýta teir til eitt tempul, sum Jesus júst hevur kolldømt.

Hevði hon ánilsi fyri, hvat tala Jesusar snúði seg um? Tað kundi verið freistandi at steðga henni og sagt: „Góða, ikki geva templinum gávuna, far heldur og tosa við Mariu Magdalenu og Jóhannu. Tær standa har yviri. Tær kunna siga tær, hvar pengarnir verða betur nýttir“ (Luk. 8.1—3).

Men soleiðis hugsaði Jesus ikki. Hann prísaði kvinnuni og segði, at hon hevði givið meira enn øll hini.

————-

Vit kundu hildið á við fleiri slíkum hendingum.  Skriftin vísir aftur og aftur, at ofta eru tað júst tey, sum vit halda skilja minst, sum skilja mest.

Skrivað hevur Jógvan Júst Rasmussen

Bøn

/in /by

Eitt, sum altíð hevur hugtikið meg, tá ið eg hugsi um lív Jesusar, er leikluturin, sum bøn hevði í lívi og tænastu Hansara. Vit lesa í Bíbliuni, at Jesus bað í sambandi við dóp Sín. Hann bað alla náttina, áðrenn Hann valdi teir 12 lærisveinarnar. Jesus bað ofta í sambandi við undurverkini, sum Hann gjørdi. Jesus bað seinastu ferð, Hann var saman við lærisveinunum. Og á Golgata krossi bað Jesus fyri fíggindum Sínum. – Vit lesa enntá, at Jesus framvegis í dag biður fyri tær og mær! Hesin veruleiki hevur mangan fylt meg við friði og styrkt mót mítt í trúnni.

Tað, sum stórliga hevur ávirkað meg, tá ið eg grundi á hesa sannroynd í lívi Jesusar, er, hvussu stóran leiklut bøn eigur at hava í lívi mínum – ja, í lívinum hjá okkum øllum, sum kristin eru. Jesus lærdi okkum at biðja, og uttan iva hevur bøn verið ein týðandi partur av lívinum hjá lærisveinunum, bæði meðan Jesus var hjá teimum, og eftir at Jesus var farin frá teimum. Men hví er bøn so týdningarmikil?

Tað fyrsta, vit kunnu siga, er, at bøn er týdningarmikil, tí bøn hjálpir okkum at varðveita og styrkja samfelag okkara við Gud. Tí tá ið vit fara til Gud í bøn, verða vit mint á tað samfelagið, sum vit eru leidd inní við trúgv á Jesus Kristus. Samfelagið við Gud minnir okkum á, at vit hoyra Gudi til, og at vit tí eru Guds fólk. Vit verða eisini mint á, hvør Gud er; at Gud er kærleiki, at Gud er álmáttugur, at Gud er ævigur, at Gud er rættvísur – ja, at Gud er Gud! Tí er tað eisini rætt av okkum at tilbiðja og æra Gud fyri, hvør Hann er, fyri alt, sum Gud hevur virkað í lívum okkara og alt tað, sum Gud gevur okkum hvønn dag. Tí alt skapanarverkið er jú Guds ogn, og vit sleppa at umsita og njóta tað av Guds ríku náði.

Fyri tað næsta hjálpir bøn okkum at minnast og vera tilvitað um vilja Guds við okkum. Ein afturvendandi tráður í bønarlívi Jesusar var nevniliga tráan Jesusar at gera vilja Faðirsins. So tá ið vit biðja, eins og Jesus lærdi okkum at biðja, biðja vit, at vilji Guds skal verða framdur og ikki okkara vilji. Sjálvandi skuldi tað verið so, at vilji okkara sum fólk Guds og vilji Guds eru ein og tann sami, men tíverri er hetta ikki altíð veruleikin. Men eins og Jesus bað eftir vilja Guds, skulu vit eisini biðja eftir vilja Guds.

Men hvussu kenna vit vilja Guds? Jú við at lesa Guds orð undir Heilaga Andans leiðslu og fylgja tí sjónliga fyridømi, sum Jesus Kristus sjálvur gav okkum við lívi Sínum.

Tað triðja, sum vit kunnu siga um týdningin av bøn, er, at tá ið vit biðja eftir vilja Guds, so lovar Gud, at Hann skal geva okkum tað, vit biðja um. T.v.s at Gud gevur okkum orð til ein vitnisburð. Gud gevur okkum náði til at fyrigeva. Gud gevur okkum umsorgan til at hjálpa. Gud gevur okkum kærleika til at tæna. Gud gevur okkum vísdóm til at skapa frið. Gud gevur okkum mót at stríðast í mótgongd. Gud gevur okkum styrki til at standa ímóti freisting. Gud gevur okkum dirvi til at játta syndir. Hvat okkum enn tørvar, vil Gud geva okkum, tí vit eru kallað at vera fólk Hansara. Og tí fremur hetta vilja Guds.

Vit kundu nevnt fleiri aðrar orsøkir, hví bøn er týdningarmikil; men lat meg enda hesa hugleiðing við at nevna, at vit kunnu altíð biðja. Tað, at vit altíð kunnu koma fram fyri Gud í bøn, er ein undurfullur sannleiki. Vit hava lyndi til at taka hendan sannleika fyri givið, tá ið tað gongur væl; men tá ið tað ikki gongur væl, tora vit ikki rættiliga at trúgva hesum sannleika. Men veruleikin út frá orði Guds er, at vit, sum eru í Kristusi, altíð kunnu koma fram fyri Gud – enntá við dirvi! Tí í Jesusi eru vit komin Gudi nær og eru elskaðu fólk Guds.

Tí er tað líka mikið, hvørjari støðu vit eru í, hvat vit hava gjørt, sagt ella hugsað, ella hvussu vit kenna okkum. Vit kunnu altíð og allastaðni biðja, tí bøn er ikki avmarkað av okkara verðsligu støðu ella umhvørvi. Men tað, sum er avgerandi, er, at vit við trúgv eru og liva lív okkara í Jesusi Kristi, Frelsara og Harra okkara.

Latið okkum vera áhaldandi í bønini, so samfelag okkara við Gud kann styrkjast, so vit sum fólk Guds kunnu gera vilja Hansara.

Skrivað hevur Sámal Mikkelsen

Bíbliulestrarvika

/in , /by

Kæru náðisystkin.

Nú er aftur bíbliulestrarvika á skránni.

Frá sunnudegnum 28. juni til leygardagin 4. juli fara vit at heita á samkomuna um at lesa evangeliið eftir Markus, frá kapittul 7, 24 til kapittul 8, 30.

Setið tíð av at lesa tekstin hvønn dag í vikuni, og biðið Heilaga Andan tala til tykkara ígjøgnum tekstin. Samtalið eisini við onnur trúgvandi um tað, tit fáa burtur úr tekstinum.

Vit enda vikuna við einum samkomumøti sunnukvøld kl. 18.00 í Betesda. Hetta møtið verður eisini stroymt beinleiðis umvegis heimasíðuna hjá Betesda.

Sigið endiliga teimum frá, ið eru uttanlanda, og teimum, sum ikki fáa verið við. Vit biðja, at Heilagi Andin skal lata … “orð Kristusar búgva ríkliga millum okkara, so vit í øllum vísdómi læra og áminna hvønn annan við sálmum, lovsongum og andaligum vísum og syngja yndisliga í hjørtum okkara fyri Gudi!”

Harrin signi tykkum øll.